Met monitoringsresultaten uit de praktijk op zak en een productiecapaciteit die op orde is, staat de hybride warmtepomp in de startblokken. De capaciteit bij installatiebedrijven gaat komend jaar de groei bepalen. Intergas zet in op massaproductie en slimme, zelf ontwikkelde regeltechniek. Technisch directeur Peter Cool: “We hebben iets moois in handen.”

Met de Xtend richt Intergas vol de pijlen op de verduurzaming van bestaande eengezinswoningen. Een hybride lucht/ water-warmtepomp (5 kW) met een klein binnendeel, makkelijk te monteren, een snelle inregeling en een ingebouwde webserver. “In eigen huis ontwikkeld”, zegt Peter Cool trots. “Net als met de HR-ketel: we waren niet de eerste, maar hebben we ons product dusdanig ontwikkeld dat we marktleider geworden zijn. Dat is nu weer onze ambitie.” Technisch directeur Peter Cool predikt realisme. Hij is er heilig van overtuigd dat een compacte hybride met een goede prijs/kwaliteit-verhouding, gesteund door een subsidie van 30% op het toestel, op dit moment hét antwoord is om het gros van bestaande woningen te verduurzamen. “Maximale gasbesparing, tegen zo min mogelijk kilogram techniek en zonder onnodige druk op het overvolle elektranet.” Een tussenstap in de complexe en nog dynamische omgeving van de energietransitie, maar mogelijk ook een eindstation, mochten initiatieven op het gebied van (opslag van) groen gas of waterstof op lange termijn wortelschieten.

Duurzame versnelling

De hybride route is volgens Cool een zogeheten Pareto aanpak (80/20 regel). Met 20% van de inspanning ga je 80% van het resultaat halen. “Uitgaande van beperkte installatiecapaciteit kun je 5 maal zoveel woningen doen en haal je daarmee 400% (4 maal zoveel) CO2-reductie.”

Technologie

De hybride warmtepomp levert het leeuwendeel van de verwarmingscapaciteit van een woning. In een goed geïsoleerde woning hoeft de cv-ketel alleen maar bij te springen wanneer het buiten vriest, en wanneer er warm water wordt gevraagd. De 5 kW van de Xtend is dan ruim voldoende om het overgrote deel van de Nederlandse eengezinswoningen te verwarmen. Het principeschema is eenvoudig. Door de slimme zelf ontwikkelde regeling en de lage modulatiegraad van de Xtend, pretendeert Intergas dit in de meeste gevallen ook zonder buffervat te kunnen. “In een goed ontworpen en ingeregelde installatie is een buffervat een lapmiddel van matige regeltechniek.”

Connectiviteit

Het onderdeel connectiviteit ziet Cool als een belangrijk onderdeel. De Xtend heeft een eigen ingebouwde webserver. Dit betekent dat de installateur via een device bediening, handleiding en installatie wizzard kan raadplegen, en dat ook parameters en monitoring op afstand plaats kan vinden. “Belangrijk is dat we dus –net als bij een iPhone- over the air updates kunnen leveren van de software”, schetst Peter Cool. Installateurs maar ook woningbouwverenigingen kunnen vanuit de beschikbare data prestatie-analyses maken van de verwarmingsinstallaties.

Monitoringsonderzoek

De hybride weet zich gesteund door veel monitoringsdata. Het afgelopen jaar hebben een zestal fabrikanten op verzoek van de overheid de data van 120 woningen met hybrides in kaart gebracht. Het gemiddelde jaarlijkse gasverbruik van de deelnemende woningen, van diverse types en bouwjaren, daalde met 75% van 1850 naar 475 m3 gas. Hier stond 2360 kWh extra stroom tegenover. Afgezet tegen elkaar levert de cv-ketel/warmtepompcombi een gemiddeld huishouden een besparing op van €1000 per jaar, en daarmee blijft de terugverdientijd binnen de 7 jaar die de overheid verlangt. Met deze data op zak wordt op dit moment gewerkt aan een normering, die vooral fabrikanten en installateurs ruggensteun moet geven om te investeren in installatiecapaciteit, kennis en productie. Appartementen, monumenten en woningen die niet aan de terugverdientijd kunnen voldoen, zijn gevrijwaard van die norm.

Inregelen en afgifte

Bij 20 woningen uit het onderzoek was de gasbesparing minder dan 60%. “Die woningen hebben we nader onderzocht. Daar bleek vooral dat het afgiftesysteem niet toereikend was. Daarbij moet je denken aan radiatoren die ingesloten zijn. Ook concluderen we dat goed advies en waterzijdig inregelen een harde voorwaarde is.” En daar ligt dus een belangrijke taak voor de installateur. De monitoring gaat zeker nog een jaar door, zodat er nog meer praktijkdata uit de markt komt. “Dat is veel waardevollere data dan je uit theoretische modellen haalt”, vindt Cool.

Volop innovatie

Wat kunnen we naast de Xtend en volledig elektrische Xource nog verwachten van Intergas? De fabrikant werkt aan een monoblock-variant van het huidige split-toestel, en er volgt naast de 5 kW ook nog een 7 kW versie. Verder is ook de branche zelf volop in beweging: zo zijn tien grote installatiebedrijven onder aanvoering van TNO bezig om voor de complete branche met name het installatieproces te versnellen. Door het ontwikkelen van standaarden in opname en werkvoorbereiding, door geprefabriceerde oplossingen te ontwikkelen maar vooral ervaring op te doen moet de totale installatietijd fors naar beneden. Ook Rensa levert hierin bijdragen. “Uiteindelijk is het gezamenlijke doel om ketelvervanging in combinatie met een hybride warmtepomp in proces, installatietijd en complexiteit op gelijk niveau te krijgen met die ketelvervanging die installateurs nu gewend zijn.”